Người dùng Windows luôn được quảng cáo về rất nhiều loại công cụ chỉnh sửa hệ thống và tối ưu hiệu năng. Các công ty sẽ nói với bạn rằng các công cụ này là hết sức cần thiết, nhưng thực chất chúng chỉ là các phần mềm rác.
Kể cả trong trường hợp được cung cấp miễn phí, các phần mềm này sẽ làm chậm máy của bạn, làm phí thời gian tải, cài đặt của bạn, và thậm chí sẽ làm cho cuộc sống của bạn trở nên phức tạp hơn.
Phần mềm dọn registry
Bạn không cần phải dọn registry trên Windows
Trong một số trường hợp nhất định, dọn registry sẽ giải quyết được vấn đề của bạn, nhưng thực tế là các trường hợp này gần như không bao giờ xảy ra. Các công ty bán phần mềm dọn registry luôn quảng cáo rằng dọn registry sẽ giúp máy hoạt động nhanh hơn và tránh tình trạng treo máy, nhưng thực tế không phải là như vậy.
Thậm chí, dọn registry một tuần mỗi lần còn gây ra những lỗi không đáng có cho máy của bạn. Kể cả trong trường hợp không gây lỗi, dọn đi một vài nghìn registry cũng sẽ không giúp Windows của bạn nhanh hơn chút nào hết.
Công cụ dọn registry đáng tin tưởng nhất hiện nay là CCleaner (miễn phí). Tuy vậy, hãy luôn nhớ rằng dọn registry gần như không có tác dụng gì cả.
Phần mềm "dọn dẹp máy vi tính"
Các phần mềm được gắn mác "dọn dẹp máy vi tính" ('PC cleaning') cũng là những phần mềm không đem lại giá trị gì cho Windows. Các phần mềm này (thường mất phí) được quảng cáo khá nhiều trên Internet và trên TV, nhưng các "lỗi" chúng phát hiện ra thực chất không phải là lỗi, ví dụ như: bộ nhớ tạm (cookie, cache...) trên trình duyệt, file tạm trên ổ cứng, registry và file nằm trên phân vùng bị phân mảnh...
Dĩ nhiên, dọn file tạm, dọn bộ nhớ đệm trên trình duyệt và quét chống phân mảnh ổ cứng có thể giúp bạn tăng tốc độ của Windows, nhưng các tác vụ này đều có thể được thực hiện trên Windows, trình duyệt và cả các ứng dụng miễn phí như CCleaner. Bỏ tiền ra mua các bộ phần mềm này sẽ là hết sức phí phạm và thậm chí còn có thể gây cho bạn những lỗi không đáng có.
Phần mềm tối ưu bộ nhớ RAM
Windows không cần phải "tối ưu" hoặc "tăng tốc" cho bộ nhớ RAM. Các phần mềm tối ưu bộ nhớ RAM là những "kỷ vật" còn sót lại từ thời kỳ của Windows 95, khi mà Microsoft vẫn chưa tìm ra cách quản lý bộ nhớ hiệu quả và máy tính cũng có rất ít RAM, chỉ khoảng 32MB – 128MB. Trong thời đại của Windows 7 và Windows 8, các phần mềm tối ưu bộ nhớ RAM thậm chí sẽ làm cho máy của bạn chạy chậm hơn, do chúng sẽ xóa nhầm các dữ liệu tạm của các chương trình đang chạy.
Quan trọng hơn hết, các hệ điều hành hiện đại được thiết kế để sử dụng hết tất cả bộ RAM của bạn và đạt tốc độ tối ưu nhất. Nếu bạn muốn tiết kiệm bộ nhớ, hãy đóng các chương trình không cần dùng lại.
Phần mềm "dọn" driver
Các phần mềm dọn driver chỉ tỏ ra hữu ích nếu quá trình nâng cấp driver hoặc gỡ bỏ driver cho phần cứng cũ bị lỗi. Thực chất, chúng sẽ xóa bỏ một số thông tin, file không quan trọng mà quá trình nâng cấp/gỡ bỏ thông thường bỏ sót.
Ngay cả các phần mềm dọn driver miễn phí và uy tín như Driver Sweeper của Guru3D cũng đã không được cập nhật trong nhiều năm liền, bởi đơn giản là các phần mềm này đang dần trở nên vô dụng. Nếu quá trình nâng cấp driver của bạn gặp lỗi, ngay cả Driver Sweeper cũng sẽ không giải quyết vấn đề của bạn.
Ngoài ra, bạn không nên cập nhật driver quá thường xuyên mà chỉ nên cập nhật driver trong trường hợp driver của bạn bị lỗi, hoặc driver mới được cung cấp qua Windows Update. Ngoại lệ duy nhất là driver cho card đồ họa: các bản cập nhật cho driver card đồ họa sẽ tối ưu hiệu năng đồ họa cho PC của bạn.
Phần mềm "tăng tốc" để chơi game
Máy vi tính của bạn cũng không cần đến các phần mềm tăng tốc cho các trò chơi. Các phần mềm tăng tốc để chơi game hứa hẹn rằng hiệu năng trên máy của bạn sẽ được cải thiện bằng cách ngừng các ứng dụng đang chạy nền, nhưng thử nghiệm benchmark thực tế của HowToGeek cho thấy chúng không tạo ra được sự khác biệt nào có thể nhận thấy bằng mắt thường.
Dĩ nhiên, nếu bạn đang cho phép một ứng dụng nặng như phần mềm quét ổ cứng chạy nền, trải nghiệm chơi game của bạn sẽ chậm đi đáng kể. Để giải quyết vấn đề này, hãy tắt các ứng dụng chiếm nhiều tài nguyên khi chơi game.
Phần mềm chống phân mảnh ổ cứng
Công cụ chống phân mảnh tích hợp của Windows
Windows được tích hợp sẵn một công cụ chống phân mảnh ổ cứng, và phần mềm tích hợp này sẽ chạy tự động vào đêm thứ tư hàng tuần. Như vậy là quá đủ. Nếu bạn là một người dùng thông thường, bạn thậm chí còn không cần chạy phần mềm này, và do vậy đừng phí tiền mua các công cụ chống phân mảnh của bên thứ 3.
Phần mềm tối ưu ổ SSD
Ổ lưu trữ thể rắn (SSD) đang ngày càng được sử dụng nhiều, và chúng có một điểm đặc biệt: không bị ảnh hưởng bởi tình trạng phân mảnh. Các công ty chuyên phát triển phần mềm chống phân mảnh đã nghĩ ra một cách mới để kiếm tiền trên ổ thể rắn: các phần mềm "tối ưu SSD".
Thực tế, chưa một ai đưa ra được bằng chứng xác thực rằng bạn cần các phần mềm tối ưu để tăng hiệu năng cho ổ thể rắn, bởi bản thân các nhà sản xuất ổ đã tìm ra cách tối nhất để tối ưu phần cứng của họ. Các phần mềm "tối ưu" ổ thể rắn chắc chắn cũng không được quyền truy cập vào các tầng phần mềm đủ gần với phần cứng để thực hiện các tác vụ mà chúng hứa hẹn.
Phần mềm gỡ bỏ cài đặt của bên thứ 3 (uninstaller)
Quá trình gỡ bỏ cài đặt của các ứng dụng Windows không phải là hoàn hảo, và do đó các chương trình có thể để sót lại một vài file rác sau khi bị gỡ ra khỏi Windows. Các phần mềm gỡ bỏ cài đặt của bên thứ 3 ra đời để giải quyết vấn đề này.
Tuy vậy, các phần mềm gỡ bỏ cài đặt sẽ chỉ giúp máy trông gọn gàng hơn, chứ gần như không có ý nghĩa thực tế nào cả: một vài file bị bỏ sót sẽ không khiến máy bạn chậm đi hay chiếm quá nhiều ổ cứng. Bạn cũng có thể xóa trực tiếp các file bị bỏ sót một cách thủ công, thay vì mất tiền để mua các phần mềm uninstaller.
Phần mềm kiểm tra phiên bản cập nhật
Windows không cung cấp giải pháp kiểm tra phiên bản của tất cả các ứng dụng đã được cài đặt, do đó mỗi chương trình Windows đều được cung cấp tính năng kiểm tra cập nhật riêng và tự quản lý quá trình cập nhật của mình. Một vài công ty đã đưa ra giải pháp cho tình trạng "hỗn loạn" này bằng cách cung cấp phần mềm độc lập có khả năng kiểm tra phiên bản và cập nhật cho các phần mềm khác.
Đến bây giờ, các phần mềm kiểm tra cập nhật này đã không còn hữu dụng nữa. Windows, trình duyệt web, plugin cho trình duyệt, driver cho card màn hình và rất nhiều ứng dụng khác đều có thể cập nhật tự động khi có phiên bản mới. Các chương trình không có tính năng tự động cập nhật (như driver dành cho card âm thanh, máy in...) phần lớn là các chương trình không cần cập nhật.
Tường lửa kiểm soát thông tin gửi đi
Các công ty bán phần mềm tường lửa đã lâm vào khó khăn khi Microsoft ra mắt tường lửa tích hợp trên Windows XP. Ngay sau đó, họ đã tìm ra giải pháp để tiếp tục sinh lời: bán các tường lửa chống gửi thông tin ra ngoài, cho bạn biết khi nào các ứng dụng đang cố liên lạc với các nguồn bên ngoài và cho phép bạn quản lý việc gửi thông tin đi trên từng ứng dụng.
Thực tế, các phần mềm này không có giá trị gì cả. Gần như tất cả các phần mềm hiện đại đều cần gửi thông tin ra ngoài máy vi tính, bởi chúng cần cập nhật hoặc cần đồng bộ hóa dữ liệu của bạn. Người dùng Windows nói chung không đủ hiểu biết để quyết định cho phép hay cấm phần mềm nào gửi thông tin ra ngoài máy. Nếu bạn không đủ tin tưởng để cho phép một phần mềm gửi thông tin ra ngoài, bạn không nên cài đặt chúng ngay từ đầu.
Các bộ phần mềm bảo mật "đầy đủ tính năng"
Các phần mềm chống virus là rất cần thiết, do số lượng lỗi chưa được vá trên các trình duyệt và plugin trình duyệt là rất nhiều. Ngay cả những người dùng thường xuyên cập nhật ứng dụng và không tải về các phần mềm từ các trang web không đáng tin cậy, thì họ vẫn cần tới phần mềm chống virus.
Tuy nhiên, có thể bạn không cần đến bộ phần mềm bảo mật đầy đủ. Bên cạnh các tính năng chống virus, chúng sẽ cung cấp bộ lọc trang web lừa đảo, tường lửa kiểm soát chặt chẽ, tính năng xóa cookie của trình duyệt và nhiều tính năng bảo mật thừa thãi khác. Phần lớn các tính năng này đã có trên các phần mềm miễn phí như CCleaner hoặc được tích hợp trong Windows. Quan trọng hơn, các gói phần mềm bảo mật sẽ làm máy bạn chậm đi.
Thực ra, vẫn có rất nhiều phần mềm, cả có phí và miễn phí, giúp máy tính của bạn chạy nhanh và an toàn hơn. Chúng tôi chỉ muốn bạn cẩn thận với những phần mềm được quảng cáo quá nhiều, sử dụng các ngôn từ quá to tát để đánh vào tâm lý người dùng máy tính. Hãy nhìn lại các phần mềm nằm trong danh mục trên, xem lại nhu cầu và khả năng chi trả của mình trước khi đưa ra quyết định.
No comments:
Post a Comment